Familie & relatie
Paulien Noordzij
15 februari 2023
3
minuten leestijd
Als je kind gaat studeren, komt er van alles op je af. Studiekeuze check, studielink, een instituut kiezen en dan nog rekening houden met aanmeldvereisten. Misschien denk je als ouder dat je heus wel klaar bent voor wat er komen gaat, maar de praktijk is vaak weerbarstiger. Dat je kind zelfstandig wordt en je emotioneel een andere fase ingaat als ouder is één ding, maar ook het kostenplaatje is niet meer hetzelfde als vroeger. Laten we daar samen wat dieper op induiken, zodat je niet voor financiële verrassingen komt te staan als je kind gaat studeren!
Studeren kost geld en niet zo’n klein beetje ook. Als je kind gaat studeren aan het MBO dan zijn de kosten afhankelijk van de studievorm en de leeftijd. Kinderen onder de 18 betalen namelijk geen lesgeld. Houd wel rekening met kosten voor boeken, verplichte elektronica of andere bijkomstigheden, zoals keukenmessen, sportschoenen of creatieve materialen. Is er sprake van een studie voor een 18-jarige of ouder? Dan wordt er voor een voltijdopleiding op het MBO momenteel €1.239 aan lesgeld betaald en voor een deeltijdopleiding €258 voor niveau 1 en 2 en €624 voor niveau 3 en 4.
Gaat je zoon of dochter studeren aan een hogeschool of een universiteit, dan zijn de spelregels anders. De leeftijd doet er niet toe, want er wordt altijd wettelijk collegegeld betaald. Voor studiejaar 2023-2024 is dit een tarief van €2.314, waar uiteraard nog allerlei kosten overheen komen. Denk aan studieboeken, studiebenodigdheden en de kosten voor een laptop, iPad en misschien een studentenreisproduct…
Studenten hebben meestal recht op een studentenreisproduct, wanneer ze recht hebben op studiefinanciering. We vertellen je over deze tegemoetkoming later meer, want we behandelen eerst het reisproduct. Studenten die een voltijdopleiding volgen, jonger zijn dan 30 jaar en voldoen aan de nationaliteitsvoorwaarden, kunnen een studentenreisproduct aanvragen.
Let er wel op dat er een klein addertje onder het gras zit! Voor MBO-studenten die niveau 1 en 2 volgen is het product volledig gratis, maar heb je te maken met een niveau 3 of niveau 4 student? Of een kind die naar het HBO of de universiteit gaat, dan begint dit als een lening. Behaalt je kind binnen tien jaar een diploma, dan wordt de lening omgezet in een gift. Is er binnen deze termijn geen diploma in de wacht gesleept, dan moet de OV-lening worden terugbetaald.
Als je kind dichtbij de school woont, dan komt het steeds vaker voor dat ze langer thuis blijven wonen. We leven in een dure maatschappij met een overbezette woningmarkt, waardoor het lang niet altijd haalbaar is om woonruimte te bemachtigen. Mocht het je kind wel lukken om woonruimte te vinden of is het studie-instituut niet in de buurt van de woonplaats, dan moet je rekening houden met hoge kosten. Er wordt ook steeds vaker gekozen voor een opleiding in het buitenland, dus dan moet er sowieso worden gekeken naar het wonen buiten het toeziend oog van de ouders.
Waar in 2019 de gemiddelde prijs voor een studentenwoonruimte nog rond de €400 lag, is dat vandaag de dag wel anders. Voor woonruimte moet in de grote studentensteden zomaar €600 worden neergeteld, waardoor een bijbaan veelal onmisbaar is. Voor een kamer heb je geen recht op huurtoeslag, dus dat is wel even balen. Naast de huur moet je ook rekening houden met kosten voor boodschappen, ziektekosten, verzekeringen, telefoon- en internetkosten, energiekosten en alle andere kosten die komen bij het studentenleven. Al met al een flinke financiële last voor een jong persoon.
De studiebeurs is een omstreden onderwerp. Waar het vroeger een gift was om je studie onbezorgd door te komen, is het tegenwoordig een heet hangijzer. Studiefinanciering bestaat uit verschillende onderdelen, zoals de basisbeurs, de aanvullende beurs en een uitwonende beurs. De basisbeurs is in beginsel voor iedereen, de aanvullende beurs voor kinderen waarvan de ouders niet of nauwelijks kunnen bijdragen en de uitwonende beurs is voor kinderen die buiten de deur wonen. De DUO betaalt maandelijks aan het einde van elke maand een bedrag uit aan de rechthebbende, maar je moet aan nogal wat voorwaarden voldoen.
Ook hier geldt namelijk weer dat voor MBO niveau 1 en 2 de basisbeurs, aanvullende beurs en het reisproduct altijd een gift zijn. Er kan ook een aanvullende studielening worden aangevraagd, maar deze dient altijd terugbetaald te worden. Studenten op de bovenste twee niveaus van het MBO, het HBO en de universiteit hebben altijd te maken met een prestatiebeurs. Er dient binnen de gestelde termijn een diploma te worden behaald. Is dit niet het geval, dan moeten alle bedragen worden terugbetaald.
Bedragen studiefinanciering
We laten je natuurlijk niet in het ongewisse, dus daarom hebben we de bedragen even voor je opgezocht. Voor 2023 gelden de volgende bedragen voor studenten aan het MBO:
Voor 2023 gelden de volgende bedragen voor studenten aan het HBO en de Universiteit. Er is dus geen sprake van een basisbeurs, maar een basislening:
Let op: het bedrag kan altijd lager uitvallen door bepaalde omstandigheden.
Het helpt enorm om de kosten op een rijtje te zetten. Ga samen met je kind de mogelijkheden verkennen en maak een begroting. Hierdoor krijgt je kind een goed inzicht in wat hem of haar te wachten staat en weet je als ouder ook waar je op moet rekenen. En herinner jezelf eraan dat wij het ook allemaal hebben moeten leren!